05 Ekim 2023

Akaryakıt fiyatları neden düşüyor?

Birçok üründe girdi maliyetlerini artıran önemli bir unsur olan akaryakıt fiyatları, hafta başından bu yana düşüş eğilimine geçti. Beyaz ürün olarak da bilinen benzin ve motorin fiyatları 40 liralara dayanmıştı.


Akaryakıt ürünlerindeki her fiyat gerilemesi, girdi maliyetlerini düşürüyor. Bu kapsamda bugünlerde akaryakıt ürünlerindeki indirimin özellikle tarla ekiminin başladığı ekim ayında çiftçilerin yüzünü güldüreceği aşikar. Çünkü çiftçinin ekim sırasındaki ürün girdi fiyatlarına ciddi olumlu yansıması oluyor.

Bilindiği üzere akaryakıt fiyatları İtalya’nın Genova kentinde bulunan Genova Petrol Borsa’sında işlem görüyor. Tıpkı bizim BİST A.Ş’de halka açık şirketlerin hisselerinin alım satımındaki düşüş ve yükselişler gibi benzin ve motorin fiyatları iniş çıkış sergiliyor.

Türkiye’de fiyatlar ise Genova Petrol Piyasası’ndaki son rakamın o günkü Merkez Bankası’nın saat 15.30’daki fiyatı baz alınarak, dolar kuru ile çarpılması sonucu belirleniyor. Bu formülasyonda +/- yüzde 3’lük marj ile ertesi günün gecesi düşüş ya da yükseliş olacağı belli oluyor.

Bu kapsamda geçtiğimiz Çarşamba gecesi 4 Ekim 2023 günü benzinde 2.10 lira indirim oldu. Ardından Çarşamba günü Genova’daki fiyatlarda yaşanan gerileme üzerine 5/10/2023 Perşembe gecesi de 1,17 lira benzin ürününe indirim geleceği görüldü. Böylece toplamda iki günde benzin fiyatı 3.28 lira gerilemiş olacak.

Söz konusu indirimleri neredeyse bir gün öncesinden X sosyal medya hesabımız https://twitter.com/cahitsaracoglu paylaşıyoruz.

Bu düşüşte benzinin yurtdışında (Genova’daki borsada) işlem hacmindeki gerileme nedeniyle bize indirim olarak yansıdığını belirtelim. Bu arada içeride döviz kurları artış eğilimi gösterdiği halde bu indirim miktarının oluştuğuna da dikkat çekelim.

Aslında döviz kurlarında şu günlerdeki artış eğilimi olmasaydı, indirim miktarının biraz daha fazla olacağını da söylemekte fayda var. Merkez Bankası’nın gün içerisinde saat 15.30 sıralarındaki kur tutarı ile Genova’daki fiyatın çarpıldığını belirtmiştik ya; işte bu nedenle kurdaki bugünlerdeki hareketliliğin indirim miktarını etkilediğini ifade edelim.

Bu kapsamda şöyle bir rakam verecek olursak, indirim öncesi benzinin yurtdışı işlem fiyatı 932 dolarlar seviyesinde iken, 802 dolarlara kadar gerilediğini gözlemliyoruz. Bu düşüş tutarı sayesinde benzinde yurtiçi fiyatlarda 3.28 liralık indirim oluştu.

Bu arada bugün yani 5 Ekim 2023 Perşembe akşamı kapanışta Genova’daki fiyatlarda düşüşler sürerse 6 Ekim 2023 Cuma gecesi de motorin fiyatlarında bir indirim olabileceğini belirtelim.

Peki uluslararası piyasaların etkisi nedir?

Petrol fiyatları, pandemi sonrası artan enerji talebinden çok, OPEC+ ülkelerinin üretim kesintisi oluşturacağı endişesinden dolayı bu yılın üçüncü çeyreğini neredeyse yüzde 30 artışla tamamladı.

Ancak bu hafta başlayan Ekim ayına ilişkin ticarette küresel ekonomiye ilişkin endişelerin arttığını da göz ardı etmemeliyiz. ABD hazine tahvili gelirlerindeki artış, dolar kurunu küresel çapta yukarı yönlü etkisini sürdürdü. Hazine tahvillerindeki karlılık eğilimi nedeniyle ABD para birimi cinsinden petrole yönelik uluslararası talep düşünce petrol piyasası dün sarsıldı.

ABD'nin en çok kullandığı benzin stoklarının yer aldığı hem West Texas Intermediate-WTI hem de Birleşik Krallık Brent’i, Eylül ayından bu yana en keskin bir günlük kaybını yaşayarak yaklaşık yüzde 6’şar puan düştü.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

cemilcahitsaracoglu.blogspot.com