2024’te 8,3 trilyon lira vergi toplanacak

Türkiye, son iki yılda ekonomi kurmaylarının aldığı hatalı kararlar sonrası içerisine sürüklendiği ekonomik türbülanstan kurtulmak için 2024'te vergi tahsilatına ciddi şekilde yüklenecek. 

Buna göre geçtiğimiz Mayıs ayındaki seçimlerin ardından göreve gelen yeni ekonomi yönetiminin TBMM’ye sunduğu 2024 yılı bütçe teklifinde, önümüzdeki yıl toplanacak vergi gelirlerinin miktarları netleşti. Bu yıl planlanan 4,8 trilyon liralık vergi gelirlerinin yüzde 72,8 civarında artırılması planlanıyor. Böylece 2024 yılındaki vergi gelirleri toplam tutarı 8,3 trilyon lira öngörülüyor.

Vergi gelirindeki tahsilatın büyük kısmı akaryakıt ve motorlu taşıtlar araçlarından alınacak ÖTV’den sağlanacak. Buna göre bu yıl sonunda 820.2 milyar lira olarak beklenen özel tüketim vergisi (ÖTV) gelirleri, 2024 yılında yüzde 72 artışla 1 trilyon 409 milyar lira olacak.

Böylece petrol ve doğalgaz ürünlerinden alınan ÖTV gelirinin 198.4 milyar lira olarak gerçekleşmesi beklenirken, gelecek yıl yüzde 129.4 oranında artışla 455.1 milyar lira tahsilatı öngörülüyor. Hatırlanacağı üzere akaryakıt vergileme sistemi temmuz ayında değiştirilmişti. 7456 sayılı yasa ile akaryakıt ürünleri üzerinden alınan ÖTV’nin 6 ayda bir üretici fiyat endeksindeki artış oranında güncellenmesi getirildi. Ancak yasa 15 Temmuz’da yürürlüğe girmişti. Ocak-temmuz enflasyonu ise daha önce açıklandığı için bu uygulamadaki ÖTV düzenlemesi Ocak 2024 ayına kalmıştı. Bu nedenle 2024 yılında ocak-temmuz ÖTV güncellemesi de olacak.


Yine yeni alınan taşıtlardan alınan motorlu taşıt ÖTV’sinden elde edilecek gelirin yüzde 43.6 oranında artışla 498.2 milyar lira olması bekleniyor.

MTV’den 68,9 milyar lira

Bütçe teklifinde vergi gelirlerinden bu yılın başında motorlu taşıtlar vergisi’nden (MTV) 38.8 milyar liralık gelir elde edilmesi öngörülüyordu. Ancak daha sonra tahsilat rakamı ek MTV’nin getirilmesiyle revize edildi. 2024 yılı bütçe teklifinde yıl sonunda MTV’den 71 milyar 450 milyon liralık bir gelir elde edilmesi tahmini yapıldı. 2024 yılında ise beklenen gelir 68 milyar 961 milyon lira olarak öngörüldü. Söz konusu tutar 2023 yılına göre yüzde 3.5’luk bir azalış olacağını gösterse de aslında, bu yıl iki defa daha getirilen ek MTV tahsilatından dolayı düşürüldüğünü belirtelim.

YDO ile artış olacak

Öte yandan 2024 yılı başında da vergi, ceza ve harçlar yeniden değerleme oranında (YDO) artırılacak. Bu oranın ne olacağı ise 3 Kasım tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) ekim ayı enflasyon rakamları ile duyurulacak. Üretici fiyat endeksine göre de yılbaşından itibaren geçerli olacak yeniden değerleme oranı netleşecek. Ekim ayı enflasyonu yüzde 5 civarında gelmesi halinde yeniden değerleme oranının da yaklaşık yüzde 60 civarında olması bekleniyor.

Motorlu Taşıtlar Vergisi’nde (MTV) geçmiş yıllarda Cumhurbaşkanı indirim yetkisini kullanmıştı. 2023 yılı için yeniden değerleme oranı yüzde 122.93’tü. Cumhurbaşkanı Erdoğan yetkisini kullanarak oranı yüzde 61.5’a düşürmüştü. 2023 yılı bütçe teklifinde de MTV geliri yüzde 64.3 artışla 38.8 milyar lira olarak yer almıştı. MTV geliri beklentisinin 2024 yılında yaklaşık yüzde 60 olması beklenen yeniden değerleme oranına göre belirlendiği tahmin ediliyor.

İçkinin ÖTV’si yüzde 70, sigaranın yüzde 146,4 artırıldı

İçki üzerinden alınan ÖTV gelirinin bu yıl sonunda 63.2 milyar lira olması beklenirken, gelecek yıl bu kalemden elde edilecek gelirin yüzde 70.3 oranında artışla 107.6 milyar lira olacağı öngörüldü. Sigara üzerinden elde edilen ÖTV’nin bu yıl 146.4 milyar lira olması, gelecek yıl ise yüzde 71.8 oranında artışla 251.6 milyar lira olacağı tahmin edildi.

Buzdolabı, çamaşır makinesi gibi ürünlerden alınan dayanıklı tüketim ÖTV’sindeki artış oranı sınırlı kaldı. 2023 yıl sonunda bu kalemden 58.1 milyar lira gelir gelmesi beklenirken, gelecek yıl yüzde 47.7 oranında artışla 85.9 milyar lira gelir elde edileceği tahmini yapılıyor.

Öte yandan harçlardan elde edilecek gelirin bu yıla göre 86.5 artışla 253.5 milyar liraya ulaşması bekleniyor. Bu kapsamda harçlardaki en büyük kalemin gelecek yıl 137,1 milyar lira olarak tahsilinin yapılacağı tapu harcı olacağı görülüyor. Şans oyunları vergisindeki gelir beklentisi 54.9 milyar lira oldu. Bu yıla göre artış oranı ise yüzde 109’ları buluyor.

Gelir vergisinden bu yıl 706.6 milyar lira gelir elde edilmesi, gelecek yıl ise yüzde 70.7 oranında artışla 1.2 trilyon liralık gelir elde edilmesi bekleniyor.