31 Ocak 2023

Siyaset düzelmezse, ekonomi düzelmez...

Yıllarca ekonomi düzgün olunca, siyasetin de dili ve uygulamalarının düzgün olacağına inandım.

AK Parti’nin 2011 yılına kadar ekonomideki adımları sonrası oluşan toplumsal refah sayesinde, ‘Çözüm Süreci’ gibi yıllardır kanayan bir yarayı durdurma yönündeki adımının da toplumda bir karşılığı oluşmuştu.

Bu gözlem benim ‘ekonomi düzgün olunca siyaset de düzgün yapılıyormuş’ fikrimi desteklemişti. ‘Toplumlar layık olduğu daha iyi bir yaşam için yeniden beyaz sayfalar açabiliyormuş’ düşüncesiydi beni destekleyen. Ama bunun bir yanılgı olduğunu anladım! Çünkü siyaset istiyorsa ekonomi düzeliyor.

Siyasi irade ‘düzeltiyoruz, düzelteceğiz’ gibi söylemlere, sonrasında toplumu kendine bağımlı hale getirmek istediği bir döneme ihtiyaç duyuyorsa, kötü ekonomik ortam oluşturabiliyor.

Mesela kapitalist sistem içerisinde faiz meselesini faiz-enflasyon denkleminde bozup, ülkeyi yüksek enflasyon içerisinde inim inim inletebiliyor.

O nedenle ülkede enflasyon istenildiğinde yükseltildi, düşürülmesi istenildiğinde düşürüldü.

Artık bunu kabul etmek gerektiğine inanıyorum.

Bu sarmaldan kurtulmanın yolu; devlet adına yurttaşlara yapacağı hizmetler karşılığı alması gerektiği halde iktidarının ‘ballı kaymaklı’ döneminde almadığı vergilerle ilgili seçimlere bir yıl kala vergi affı ya da yapılandırması gibi bir düzenlemenin Anayasal olarak yasaklanması gerekiyor.

İktidarın kendi döneminde yurttaşa hizmet için işletmelerden KDV, kurumlar vergisi, gelir vergisi gibi ticari kazançlardan toplaması gereken vergi toplamayıp, şirketlerle ‘papaz olmamayı’ tercih eden anlayışını sürdürüp, seçime yakın dönemde bir vergi affı getirmesi, ne anlama geliyor?

Seçim, mevcut siyasi iradenin devam edip etmeyeceğinin belli olmadığı bir süreçtir.

Seçim sonrası mevcut iktidar yeniden de gelebilir. Yapacağı vergisel düzenlemeye o zaman karar vermelidir.

Yeniden seçilemezse, kendisinden sonraki iktidarın karar vereceği vergisel düzenlemeleri hangi hakla af kapsamına sokar.

Üstelik mevcut iktidar kendi döneminde vergisini vermesi gereken kesimleri ya idare etmiş almamış ya da bazı şirketlere yaptığı gibi borçlarını silmiş.

Toplayacağı vergilerle devlet adına toplumun bütününe götüreceği hizmeti aksatmış, şimdi seçime 3-5 ay kala yeni bir vergi affı düzenlemesi getirilmesi siyasi etik ve ahlaka ne kadar uygun.

İşte çağdaş toplum olmanın birincil kuralının seçimlere gidilen yılda her şekilde vergisel af veya yapılandırmanın Anayasal olarak önlenmesi gerekiyor.

AK Parti döneminde yapılan vergi aflarını bir önceki yazımda anlattım.

Sanki iktidarda kendileri değillermiş gibi, 1,5 yılda bir yeni bir yapılandırma kararı almışlar.

Ama hiçbir düzenlemenin de arkasında gerektiği gibi durmamış, yapılandırmaya katılan kesimlerin de ‘yeniden bir af getirirler boş ver ödeme yapma’ mantığı ile davranmayı sürdürmelerine göz yummuşlar.

Bu yapılandırmaların sıklığı ile aslında vergisini zamanında ödeyen kesimlerde de ‘devlete güven’ zedelenmesine neden olmuşlar.

O kesimlerin de gönüllerini almak için ödemesi gereken vergiden yüzde 5 indirim yapmalarına imkan getirmişler.

Peki bu şekilde zamanında ödemesini yapan vergiye uyumlu mükellef sayısı kaç biliyor musunuz?

3 milyon gelir ve kurumlar vergisi mükellefinin yüzde 2’si. 65 bin mükellef vergiye uyumluymuş.

Kalan 2 milyon 935 bin mükellef vergiden kaçınmayı sürdürmüş.

Kaçındıkları vergilerle ilgili inceleme olmaması için yüzde 3-5 matrah artırımı yaparak incelemeden kurtulacaklarına artık iyice kanaat getirmiş oldukları için, sadece 1,5 yıl dişlerini sıkmış, incelemeye girmemeye çalışmışlar.

Ardından gelmiş yeni bir yapılandırma.

Ödemedikleri vergilerle ilgili bir inceleme geçirme riskinden yırtmışlar.

İşte bu nedenle Anayasal bir düzenleme olmalı.

Seçim dönemlerine bir yıl kala seçimden sonraki iktidarın değerlendirme yapacağı bir vergisel düzenleme konusunda mevcut iktidarın adım atması önlenmeli…

Açıkçası siyaset düzelmeli, yoksa hep ekonominin hiçbir zaman kalıcı olarak düzeldiği olmayacak, ‘düzeldiğini sandığımız dönemleri’ olacak.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

cemilcahitsaracoglu.blogspot.com