Şimşek tedbirleri IMF'yi aratmadı!

İktidar ‘Nass’tan vazgeçtiğini artık sert bir dille uygulamaya sokuyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın başına gelen Mehmet Şimşek ile Merkez Bankası’nın başına getirilen Hafize Gaye Erkan'ın, 22 Haziran tarihinde politika faizini 15’e çıkarması bundan sonra yaşanacakların sadece sinyali diyebiliriz.

İktidar tarafından TBMM’ye sunulan Kanun Teklifi’nde seçimlerde patlatılan bütçedeki açığın kapatılmasının çok sert şekilde hedeflendiği görülüyor.

Daha sonra gelecek düzenlemeler olacağı için buna 'Şimdilik' diyeceğimiz düzenlemeye bakıldığında ‘IMF ile anlaşma yapılsa ancak, bu kadar nüfusun orta gelirli kesimlerinin sırtına yük bindirildi’ demekten kendini alıkoyamıyor insan.

Kanun Teklifinin birinci maddesinde ‘depremlerin etkisinin azaltılması amacıyla ortaya çıkan finansman ihtiyacının karşılanmasında kullanılmak üzere’ şeklinde bir gerekçe sunuluyor.

Ancak 'şimdilik getirilen' bu düzenleme ile bütçe açığını kapatacak olan kesimlerin bu yıl içerisinde yeni araç alanlar ile kurumlar vergisi oranının artırılması ve KDV başta olmak üzere bazı istisnaların kaldırılması ile şirketlerden sağlanacağı görülüyor.

Çünkü bu yıl sonuna kadar ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlardan bir defaya mahsus olmak üzere 2023 yılında tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar ek MTV vergisi alınması öngörülüyor.  

Akaryakıt ve LPG'de geriye dönük ÖTV artışı olacak

Ancak çok daha önemlisi; bu taşıtları kullananların üzerine ilave olarak binecek yükle gelecek. Buna göre, benzin-motorin ve LPG/Otogaz'da geriye dönük 6 ayda fazladan ÖTV ödemesi getiriliyor.

Düzenlemede 1 ve 3 Nolu listelerin ÖTV'sinde değişiklik yapılacağı yer alıyor. Akaryakıt ve LPG/Otogaz’ı kapsayan 1 nolu listeyle ilgili olarak geriye dönük 6 ay içindeki enflasyon farklarının yansıtılacağı belirtiliyor.

III. nolu liste ise sigara ve sigara ürünlerini ilgilendiriyor. Onlarda da nispi orandaki vergilerin artırılması için yetki alınıyor.

Benzinde 31 kuruş, motorinde 36 kuruş ilave ÖTV

Buna göre eğer kanun bu haliyle yasalaşırsa, akaryakıt ürünlerinde yüzde 14,82 oranında ÜFE artışının geleceği hesap ediliyor.

Bu durumda da litre başına benzinde 31 kuruş + KDV, motorinde 36 kuruş + KDV getirileceği görülüyor.

Öte yandan memurların maaşlarında da artışa gidilmesi de düzenlemede yer alıyor. En düşük memurun 22 bin lira alması sağlanırken, 6 aylık enflasyon farkının yanısıra, 8 bin 77 lira gibi bir seyyanen ücret eklenecek.

Memura verilecek bu tutardaki zammın nereden karşılanacağı sorusu da düzenlemenin maddeleri arasında görülüyor.

Yukarıda sıraladığım tahsilat yöntemleri arasında yer alan; yeni araçlara ek MTV uygulaması ile tahsil edileceği görülüyor. Teklife göre yıl sonuna kadar ilk kez araç alanlar 2023 yılındaki MTV'nin bir katı kadar ek MTV ödemesi getiriliyor.

Kurumlar Vergisinin kıvamı

Şirketlerde seçim vaatleri sonucu oluşan bütçedeki açığı kapatmada önemli görev! alacak. Getirilen düzenlemede kurumlar vergisi oranında 'kıvamın' bir türlü tutturulamadığı görülüyor. 2022'de yüzde 23 olarak uygulanan, 2023'te yüzde 20 uygulanması beklenen KV oranı, şimdi getirilen düzenlemedeki değişiklik ile yüzde 25 öngörülüyor. 

Buna göre, düzenleme ile kurumlar vergisi oranı şirketlerde yüzde 20’den yüzde 25’e çıkarılıyor. Banka, finans gibi faktöring şirketlerinde kurumlar vergisi oranı da yüzde 25’den yüzde 30’a yükseltiliyor.

Öte yandan kurumlar vergisi artırılırken, şirketlerin aktifinde kayıtlı olan taşınmaz satışlarında ise kurumlar vergisi ve KDV istisnası kaldırılıyor. Böylece şirketleri ticari faaliyetlerini sürdürürken biraz daha sıkıntılı günler bekliyor olacak.

İşin garip tarafı ise getirilen 15 maddelik düzenlemenin birinci maddesinde ‘deprem için yola çıkıldı’ ise de ‘memur ve işçiye ödenek ihtiyacına dönüştüğünün itiraf edilmesi dikkat çekiyor.

Düzenlemenin '1. Maddesinde deprem için' denilse de Geçici maddede ise memurlara yüzde 30, işçilere yüzde 45 artış ile bu ay (temmuz) gelecek yüzde 15 artışın ödenek ihtiyacının karşılanması için ek ödenek düzenlemesi getirileceğine yer verildi.

Sigara ve ürünlerini, akaryakıt ve ürünlerini, LPG ve türevlerini kimler en çok kullanıyor? Diye sorunca iktidarın ‘şimdilik’ aldığı bu tedbirlerin kimlerin sırtına yükleneceği anlaşılacaktır.

Tabi ki ‘eğer kaldıysa’ orta gelirli kesimler ödeyecek.

IMF ile anlaşma yapılan yıllarda da benzer şekilde vergisel yüklerin toplumun geniş kesimlerini kapsayacak şekilde getirildiğini biliyoruz. Şimdi ki düzenlemeye de bakınca HM Bakanı Mehmet Şimşek'in getirdiği tedbirlerin IMF'yi aratmadığı görülüyor.