23 Eylül 2023

Atamalarda ‘özel sektör’ tartışması

 

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nda (HMB) bazı atamaların vekaleten başlayarak yapıldığını yazmıştık. Önümüzdeki günlerde bir dizi atamanın yenileceğini, bu arada vekaleten yapılan atamaların da asalete döneceği dile getiriliyor.

Son yazımızda ayrıca, daha önce söz konusu bakanlıkta görev yapmış, emekli olup ya da istifa edip ayrılan kişilerin de yeniden HMB’nin ilgili birimlerine yönetici olarak davet edildiklerini de belirtmiştik.

Geçen bu süreçte bazı gelişmeler olduğu kulağımıza geldi.

En önemlisi de bakanlık bürokratları tarafından Cumhurbaşkanlığı tarafına iletilen “HMB’da bürokrat mı kalmadı da; burada daha önce görev yapıp gidenler yeniden göreve çağrılıyor” şeklindeki serzenişler olmuş.

Bu serzenişler etkili olmuş olacak ki, mesela istifa ederek ayrılan bir seramik firmasında üst düzey yöneticilik görevi üstlenen eski bürokrat Muhsin Atçı’nın yeniden Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Vergi Denetim Kurulu (VDK) başkanlığı görevine geri çağrılması durdurulmuş.

Bürokrasi içerisindeki serzenişlere biraz kulak kabarttık. 

Yapılan değerlendirmeler şöyle:

“Bakanlıkta çalışmış eski bürokrat, özel sektörde bir firmaya geçtiğinde ya da yeminli mali müşavirlik (YMM) gibi meslek mensubu olduğunda da bakanlıkta bazı işlerini ‘eski görev arkadaşları’ndan talep edebiliyor. Şimdi ise özel sektöre geçmiş eski bürokrat yeniden kamuda aktif göreve çağrıldığında, bakanlık içerisinde amir-memur ilişkisinde ciddi bir sıkıntıya yol açabilecek. Çünkü 'ayrılmış geri gelmiş bürokrat' bir süre sonra zaten ayrılıp gidecek. Geçen bu süre zarfında ise ilişkiler yıpranmış oluyor.”

Bir başka değerlendirme:

“Yeniden göreve çağrılan kişinin kıdemi. Eğer bakanlık bünyesindeki kişilerden daha kıdemsiz ise kendisinden kıdemli kişilere iş talimatı verirken sorun oluşuyor. O nedenle bakanlıklarda daima kıdeme göre yükselmeye dikkat edilir. Ki; alttaki bürokratların çalışmasında ‘üstatlık’ ilişkisi korunmaya çalışılır. Nitekim VDK’ya ismi geçen istifa ederek ayrılan Muhsin Atçı bürokrasi içerisinde kalış süresi açısından, kendinden kıdemli kişilerin amiri olmasında sıkıntı olacaktı.”

Bir başka değerlendirme ise daha sorunlu:

“Dışarıda görev alan bürokrat yeniden kamuda ilgili birime döndüğünde, ‘yapacağına inanmasak da’ konuşulacak en büyük dedikodu şu olacak: ‘kamuda alacağı şimdiki yeni görevle, özel sektörden firmaları kendi firmasına bağlar.’ İşte bu yönlü dedikodular ise devlet memuruna bakışı çok ciddi zedeliyor. Eskilerin deyimi ile ‘Şüyuu vukuundan beter. Yani (bir şeyin dedikodusunun yapılması, onun gerçekleşmesinden daha kötüdür`) dedikodusu’ gibi bir durum ortaya çıkıyor.”

Özel sektörden bürokrasiye gelişlerde sorun oluyor

Öte yandan yıllarca bürokrasi içerisinde görev yapıp, çeşitli nedenlerle ayrılmak zorunda kalan bürokratlar da ‘yeni görev tevdi edilmesi’ ile ilgili serzenişlere farklı bir bakış açısında bulundu: "Geçmişte özel sektörde çalışmış, sonradan ilk defa kamuda üst düzey görev alan kişilerin devletteki uygulamalar hakkında eksik kaldıkları görüldü. Bu durum kamudaki işleyişi ciddi şekilde olumsuz etkiledi. Bu nedenle daha önce kamuda görev yapmış kişilerin yeniden göreve dönmelerinde bugüne kadar herhangi bir olumsuzluğun yansımadığı biliniyor."

Gelelim ataması durdurulan VDK başkanlığına. Bu birime denetim alanında çalışmış bakanlık içerisinden bir atamanın yapılabileceği konuşuluyor.

Bilindiği gibi, 2017 Anayasa değişikliği sonrası yürürlüğe giren Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin öngördüğü yeni kamu personel hukuku kapsamında yürürlüğe giren 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, 2 sayılı Genel kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ve 3 sayılı Üst kademe Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usullerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre atama yapılması getirildi.

Yatırımcı bakanlıkların birçoğuna siyaset ve bürokrasi dışı üst düzey özel sektör temsilcilerinin atanması, bunlara istedikleri personel ile çalışma imkânı verilerek personel seçimi konusunda esneklik tanınması, üst düzey kamu görevlilerinin atanma usul ve ilkelerinin yeniden belirlenmesi ve adalet ve güvenlik hizmetleri dışında kamu personelinin sözleşmeli personele geçirilmesi çalışmaları bu kapsamda dikkate değer uygulamalar olarak nitelendiriliyor aslında.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

cemilcahitsaracoglu.blogspot.com