04 Aralık 2023

Maliye SMTT kurdu

Hemen söyleyelim SMTT’nin ne olduğunu: Sosyal Medya Takip Timi.

Şaka değil, Dilan-Engin Polat gibilerinin mantar gibi çoğalması, bu tiplerin sosyal medya üzerinden yatak odalarını, özel günlerini olabildiğince görgüsüzce toplumun gözüne sokmaları Maliye Bakanlığı’nın dikkatinden kaçmadı.

Maliye bu kişileri sosyal medya üzerinden incelemeye alırken, kurdukları şirketleri Vergi Denetim Kurulu (VDK), Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) ve Gelir İdaresi Başkanlığı kanalıyla takibe aldı. Kurulan sosyal medya takip timi SMTT, şüpheli hareketleri olan fenomenlerin şirketlerini vergi yönünden incelemeye aldı. Ödedikleri vergiler ile aldıkları ve kestikleri faturalar incelemeye alındı.

Örneğin, son haftaların gündeminden düşmeyen Dilan-Engin Polat ikilisi hediye uçakların alınmasının sosyal medyaya düştüğü Eylül ayından itibaren takibe alındı.

Maliyenin takibine giren bu fenomenlerin sanal bahis organizasyonları ile karapara işlemlerine rastlanması üzerine konu, MASAK birimlerine aktarıldı. Onlar da savcılıklara bildirerek sürecin derinleştirilmesi sağlandı.

Hesapları ve sosyal medya yayınları yakın takibe alınmış sosyal medya fenomeni sayısının yüzlerce olduğu ifade edildiği belirtiliyor.

Peki bugün para kazanma adına yaşanılan rezaletleri önleme imkanı yok muydu?

Doğrusunu isterseniz ‘mali milat’ olarak bilinen düzenlemenin özünü oluşturan ‘nereden buldun’ ile vardı, ama o da hayata geçirilmedi!

Zekeriya Temizel 1997 yılında Maliye Bakanı olduktan sonra vergi sisteminde kapsamlı bir reform yapmış, meslek örgütlerinde üniversitelerde bir yıldan fazla tartışılmıştı. Böylece ortaya çıkan “Nereden Buldun nam-ı diğer Mali Milat” ile 1998 bütçesinde Hazine’nin borçlanmasına sınırlama getirilmişti.

Zekeriya Temizel ve ekibi kısır döngüye dönüşen ‘kaynak teorisi’nden, ‘net aktif teorisine’ geçilmesi amacıyla 1998 yılında “ülkeyi uluslararası sermayeye bağımlılıktan kurtarmak” amacıyla 4369 sayılı Kanun hayata geçirmişti. 1999 yılı başında sistem devreye girecekti. Ancak 2003 yılı Ocak ayı başına ertelendi. Sistem temelde yine kaynak teorisini korumakla birlikte, buralardan kaçan, buralarda tanımlanmamış kazanç unsurlarını aktiflerde ortaya çıkan artışlardan hareketle kavrayarak vergilendirme olanağı veriyordu.

Bu kanun 2002 yılı Kasım ayında iktidara gelen AK Parti tarafından kaldırıldı. Bugün de uygulanan Gelir Vergisi Kanunu’na göre ticari kazançlar, zirai kazançlar, ücretler, serbest meslek kazançları, gayrimenkul sermaye iratları, menkul sermaye iratları ve diğer kazanç ve iratlar olmak üzere yedi kalem gelir üzerinden tahakkuk ve tahsilat yapılıyor.

Yani ileri teknoloji kullanan bir yatırımcı bilgisayarının başında parasını dünyanın birçok hesabı üzerinden işletip para kazanıyor. Hatta bu gelirini Hazine’ye borç olarak verip faiz geliri bile tahsil edebiliyor ama tek kuruş vergi vermiyor. Bir de buna suç ekonomisi üzerinden elde edilen kayıt dışı gelirler girebiliyor.

Türkiye’de 1980’lerin başlarında kaldırılan servet incelemesi sonrası uygulamada büyük bir boşluk ortaya çıkmıştı. İşte bu net aktif vergisi bu boşluğu da giderecekti. Kanun yürürlüğe girdiğinde bireyler servetlerini beyan edeceklerdi.

Sistemin geriye dönük işlememesi için bir “Milat” oluşturulmuştu. Belli bir tarihte devlet tarafından tutulan ve devlet güvencesinde tutulan kayıtlarda yer alacak değerlerden hareketle vergilendirme yapılmayacağı ilkesi benimsendi. Böylece kayıt dışındaki varlıklar kayıt altına alınacak, bu değerlerden hareketle vergi alınmayacaktı. Ancak bu değerlerin üstün eklenen değerlerden vergi beyannamesinde yer almayanlar için “nereden buldun” denilecekti.

Düzenlemeyle “kaynağı ne olursa olsun her tür kazanç ve iratlar” gelir tanımı içine alınmıştı.

Böylece kaynak teorisine göre vergilendirmede adaletsizlikler yaratan, kazanılmamış gelirin vergisini alan “götürü vergi” ve “hayat standardı” gibi oto kontrol mekanizmaları kaldırılmış olacaktı.

Ancak bu kanun servet düşmanı olarak nitelendirildi. Türkiye’nin bu kanun uygulayacak altyapısının olmadığı iddia edildi ve en sonunda bu kanunun sermayenin yurt dışına kaçmasına neden olacağı söylentileri yayılmıştı.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

cemilcahitsaracoglu.blogspot.com